De grootste angst is bij Anissa Temsamani gaan liggen, maar dinsdagmiddag hoort ze van haar huishoudster dat er in het westen van de stad Marrakesh naschokken voelbaar zijn. “Voorlopig heb ik geen weet van gewonden, maar er is zo veel fragiel geworden dat de situatie gevaarlijk blijft.”
Temsamani verbleef met zes gasten, een Vlaams gezin, in haar nieuw gebouwde villa toen vrijdag de aarde begon te beven. Ze brachten zichzelf in veiligheid en bleven de hele nacht buiten. “Zelfs dit grote huis schudde als een kaartenhuisje”, vertelt ze, “alsof er een vrachtwagen naar binnen reed. Maar gelukkig is het een sterk huis, op enkele scheurtjes na is alles intact.”
Zaterdagochtend reed Temsamani de stad in, om met haar eigen ogen de schade te zien. “Intra muros raakte ik niet, maar buiten de omwalling – gescheurd en met brokstukken – vond ik de schade op het eerste gezicht meevallen. De grote riads en andere gebouwen waren intact. De kleine oude huisjes in de medina zijn wel erg getroffen.”
Acht doden in familie huishoudster
“Een paar nachten heb ik niet kunnen slapen uit vrees voor naschokken en maandag ben ik naar Tahanaout gereden, onze provinciehoofdstad. Het nieuwe gedeelte van de stad dat daar net voor de bergen is gebouwd, is quasi onbeschadigd. Maar als je verder de oude stad in rijdt, kom je plots in de absolute miserie terecht – we hebben de vreselijke beelden allemaal gezien. Daar zitten mensen in tenten omdat hun lemen huis volledig is ingestort. Ook mijn huishoudster zit in die situatie. In haar familie vielen acht doden. Het dorpje van de ouders van mijn tuinman is volledig van de kaart geveegd, slechts enkele mensen overleefden.”
“Het contrast tussen rijk en arm tekent zich nu nog eens extra af”, zegt Temsamani. “De mensen die stukje bij beetje hun huisje zelf hebben gebouwd, zijn degenen die nu alles kwijt zijn. Mijn huishoudster blijft voorlopig hier. Voor enkele naasten en hun familie kan ik concreet iets doen, want velen in Mechelen hebben al hulp aangeboden. Ik heb ook het liefst dat ik weet en zie waar steun precies naartoe gaat.”
Woensdagavond reisde Temsamani vanuit Marokko terug naar Mechelen, “om dan te bekijken wat we precies op touw kunnen zetten”.
Zelfstandig consulent
De in het Marokkaanse Tanger geboren Temsamani woont het grootste deel van haar tijd nog in Mechelen, net als haar partner en ouders. Ook haar drie kinderen en kleinkinderen wonen in het Antwerpse. In 2012 nam ze definitief afscheid van de politiek. Eerst had ze als staatssecretaris een nationale functie ingevuld, later had ze nog een lokaal mandaat. In 1998 was ze bij de Mechelse socialisten terechtgekomen en in 2003 werd ze in de regering-Verhofstadt II staatssecretaris voor Arbeidsorganisatie en Welzijn op het Werk. Na 74 dagen stapte ze uit die functie, nadat ze in opspraak was gekomen.
In 2009 werd Temsamani zelfstandig consulent en adviseerde ze voornamelijk Belgische bedrijven bij ecologische ontwikkelingen in het buitenland en met name in Marokko. “Zo ben ik onder meer betrokken geweest bij de bouw van een groot zuiveringsstation. In zulke grote infrastructuurwerken is Marokko heel sterk. Maar het platteland heeft men de afgelopen jaren links laten liggen. Dat is nu na de aardbeving nog eens heel duidelijk.”
Villa Tazegzout
Covid doorkruiste Temsamani’s internationale reizen en zo legde ze zich de afgelopen jaren toe op haar droomproject dat intussen Villa Tazegzout is gedoopt, een ecologisch maar op en top luxueus gastenverblijf. “Volledig modern maar met lokale technieken.”
De villa op twee hectare situeert zich pal in de natuur, maar ligt op slechts een halfuur van Marrakesh en kijkt uit op het Atlasgebergte. “Het is een belangrijke boodschap aan toeristen, vind ik: blijf naar Marrakesh komen”, zegt Temsamani. “De mensen uit de dorpen die de grootste schade hebben geleden, werken hier. Ze hebben het toerisme nodig om er weer bovenop te komen.”