Ons land voert het eiwitrijke soja massaal in, vooral voor dierenvoeding. Maar ook wij zoeken steeds vaker naar sojaproducten. Als vleesvervangers of als vervanger voor koemelk, bijvoorbeeld. Maar voor die soja zijn we aangewezen op het buitenland. Soja voor dierenvoeding komt vooral uit Noord- en Zuid-Amerika, en voor menselijke consumptie halen we het vooral in Frankrijk, Italië en Oostenrijk.
Waarom zouden we dat niet in ons eigen Vlaanderen kunnen kweken, vroeg het Instituut voor Landbouw, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) zich af. Via een burgerkweekproject in meer dan duizend Vlaamse tuintjes konden onderzoekers van het ILVO, het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB), de UGent en de KU Leuven enkele interessante bacteriën opsporen. (Lees verder onder de foto)
“Die bacteriën fixeren stikstof uit de lucht”, vertelt ILVO-onderzoekster Joke Pannecoucque. “En stikstof zorgt voor een snelle groei van de plant.” De onderzoekers selecteerden zes bacteriën voor een grotere veldproef. Sommige sojazaden werden met een oplossing van Vlaamse bacteriën verrijkt, andere kregen een Noord-Amerikaanse variant, en een derde groep kreeg geen extra bacteriën toegediend. De voorlopige resultaten zijn veelbelovend.
“Planten zien er prima uit”
“We oogsten pas in september of oktober, maar we zien nu al kleurverschillen tussen de verschillende planten”, zegt Pannecoucque. “Kijk, deze rij planten zonder bacteriën ziet er veel bleker uit. Die planten hebben honger. Ze hebben te weinig stikstof om goed te kunnen groeien. De planten die met Vlaamse bacteriën versterkt werden, zien er prima uit. We zien ook meer wortelknollen, en in die knollen zitten de bacteriën die stikstof vasthouden.” (Lees verder onder de foto)
Meer zelfs, de Vlaamse planten lijken het zelfs iets béter te doen dan de Noord-Amerikaanse variant. “Eind dit jaar gaan we de wortelknollen onderzoeken. Hopelijk kunnen we vanuit deze proef met landbouwbedrijven samenwerken, en Vlaamse soja gaan kweken.”
Is Vlaamse soja beter?
Laurien Van Dyck van het VIB gelooft erin. “Het zal nog moeten blijken of Vlaamse soja voldoende opbrengst voor de boeren oplevert. Maar we vermoeden dat de Vlaamse soja minstens even goed is als de Noord-Amerikaanse. We mogen zelfs hopen dat ze méér opbrengt. Zowel meer sojabonen als eiwitrijkere bonen.”
“Als we sojakweek in Vlaanderen kunnen starten, zal onze ecologische voetafdruk kleiner zijn. En nu we steeds meer overschakelen van dierlijke naar plantaardige voeding, zal soja alsmaar belangrijker worden.”
