“TotalEnergies is wakker geschud.” Zo ziet Tycho Van Hauwaert, beleidsmedewerker industrie van Bond Beter Leefmilieu, de beslissing van het Franse energieconcern om een concreet emissieplan op te maken. Het wil zo de uitstoot van zwavel- en stikstofverbindingen en de CO2-uitstoot van zijn olieraffinaderij in de Antwerpse haven versneld reduceren. Dat blijkt uit het dossier dat het bedrijf heeft voorgelegd om een nieuwe vergunning voor de raffinaderij te krijgen. Daarvoor trekt het heel wat geld uit: minimaal 110 miljoen, maximaal 485 miljoen euro.
TotalEnergies had eerder een serieuze verwittiging gekregen. De hervergunning van de raffinaderij liep het voorbije jaar immers niet van een leien dakje. Het Antwerpse provinciebestuur besloot eind april zelfs om enkel een proefvergunning van twee jaar af te leveren. TotalEnergies zelf mikte toen op een toelating om voor onbepaalde duur de grootste olieraffinaderij van de Antwerpse haven verder uit te baten.
Een van de belangrijkste kritieken van het provinciebestuur was dat de voornemens om de uitstoot te reduceren onvoldoende concreet en ambitieus waren voor de impact op mens en milieu. “Het is een vergunning op proef, omdat TotalEnergies zijn huiswerk niet volledig heeft gemaakt”, stelde eerste gedeputeerde en woordvoerder van het Antwerpse provinciebestuur Luk Lemmens (N-VA) toen onomwonden.
Afvanginstallatie
Het energieconcern ging in beroep tegen de proefvergunning, maar knoopte niettemin de boodschap van het provinciebestuur goed in de oren. Het resulteert nu in een serieuze bijsturing van de vergunningsaanvraag. Het bedrijf heeft expliciet op papier gezet welke investeringen het zal doen om zijn uitstoot sneller in te krimpen. Het openbaar onderzoek over het herwerkte hervergunningsdossier wordt vandaag afgesloten.
Wat het meest in het oog springt, is dat TotalEnergies zich engageert om tegen eind volgend jaar de CO2 -uitstoot van de raffinaderij sneller te gaan reduceren. Tot nog toe beloofde het tegen 2034 de huidige uitstoot van 4 miljoen ton met 58 procent te verminderen, maar zonder dat duidelijk was hoe en wanneer de investeringen daarvoor gingen gebeuren. Het Franse energieconcern stelt nu dat het eind volgend jaar de knoop gaat doorhakken over een investering van 450 miljoen euro in een CO2CO2 -afvanginstallatie. Daardoor zou in 2029 al 780.000 ton CO2 minder de lucht in gaan. Dat zou een eerste serieuze stap zijn op weg naar een totale reductie met 2,3 miljoen ton, tegen 2034.
Met die investering wil TotalEnergies twee vliegen in een klap slaan. Want het plan omvat ook een reductie van de stikstofuitstoot met 32 procent (of 965 ton) tegen 2029. In de eerste vergunningsaanvraag werd dat maar in het vooruitzicht gesteld tegen 2032.
Op het bord van Demir
Maar wat als er eind 2023 geen groen licht komt voor die investering waardoor tegelijk de CO2- en de stikstofuitstoot aangepakt worden? In dat geval belooft TotalEnergies sowieso om nog sneller werk te maken van het terugdringen van de stikstofemissies. Het wil dan al tegen 2027 de uitstoot met 32 procent verlagen. Daarmee is een investering gemoeid van 65 miljoen euro.
De olieraffinaderij trekt verder 45 miljoen euro uit voor een versnelde inkrimping van de zwaveluitstoot met 43 procent (of 1.200 ton) tegen 2025. In de eerste vergunningsaanvraag was die investering maar gepland tegen 2027.
Tom Claerbout, hoofd public affairs van TotalEnergies in ons land, beklemtoont dat de reducties verder gaan dan wat de regels momenteel opleggen. “Het toont aan dat we het serieus menen om de milieu-impact van de olieraffinaderij te reduceren.”
De investeringen komen boven op het budget dat TotalEnergies al had uitgetrokken om na de hervergunning op korte termijn – de komende twee jaar – de zwavel- en stikstofemissies te verminderen. De kostprijs van die ingrepen bedraagt 140 miljoen euro.
Het is de Vlaamse minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) die het laatste woord zal krijgen in het hervergunningsdossier van de olieraffinaderij. TotalEnergies heeft immers beroep aangetekend tegen de proeftijdbeslissing van het Antwerpse provinciebestuur. Het is nu eerst aan de Gewestelijke omgevingsvergunningscommissie om advies uit te brengen. Dat moet gebeuren tegen 10 januari. Daarna heeft minister Demir tot 13 februari de tijd om de knoop door te hakken of de olieraffinaderij van TotalEnergies een nieuwe vergunning krijgt. De proefvergunning die het Antwerpse provinciebestuur heeft toegekend, loopt nog tot juli 2024.
