De activiteit en prestaties van Limburgse ondernemingen zijn afhankelijk van drie belangrijke factoren: talent, innovatie en internationalisatie. Als een regio sterk scoort op deze drie vlakken, gaat de economie een voorspoedige toekomst tegemoet. Daarom ontwikkelde Voka – Kamer van Koophandel Limburg de formule E=TI²: om economisch te excelleren (E) moet een regio sterk scoren op Talent (T), Innovatie (I) en Internationalisering (I).
De jaarlijkse meting van deze indicatoren geeft een duidelijk resultaat:
1) Internationale groei moet verzilverd worden
Waar de export zeer zwaar werd verstoord door de coronacrisis, zien we voor 2021 een duidelijk herstel. In Limburg werden 5,5% meer certificaten van oorsprong afgeleverd dan in 2020. Voor Vlaanderen bedroeg het een stijging van 3,9%. Niet alleen het aantal, maar ook de waarde van de certificaten groeide terug naar het niveau van pré-corona in 2019. Wat betreft de direct buitenlandse investeringen is meer bezorgdheid, omdat met 35 investeringen in 2021, hetzelfde aantal als in 2020, slechts 11,86% van alle geïnvesteerde euro’s in Limburg terecht is gekomen. Als we naar Vlaanderen kijken zien we daarentegen een stijging van maar liefst 31,7%.
2) Innovatie is zorgenkindje
Voor wat betreft innovatie zijn er twee positieve elementen te vernoemen. Ten eerste steeg in 2021 het aantal Limburgers dat bezig is met wetenschap en techniek opnieuw met 4,3%. Dit is vergelijkbaar met de stijgende trend in Vlaanderen. Het tweede positieve element is het aantal startende ondernemingen. In Limburg kwamen er in 2021 opnieuw 9.469 ondernemingen bij, oftewel 11,6% meer dan in 2020, een record. Maar: dat Limburg voor het eerst in lange tijd niet stijgt op het vlak van innovatie, heeft voornamelijk te maken met de dalende VLAIO-innovatiesteun en het dalend aantal octrooiaanvragen. De totaal verleende innovatiesteun voor Limburg daalde met 16,8% in 2021 t.o.v. 2020. Voor Vlaanderen ging het ‘slechts’ over een daling van 5,1%. Het aantal octrooiaanvragen zakte in 2021 verder terug naar 47 (-6%), wat zeer ver verwijderd is van het recordjaar 2019 met 86 octrooiaanvragen in Limburg.
3)Arbeidsmarkt nog steeds roodgloeiend
In 2021 is de gemiddelde werkloosheid fors gedaald en tegelijkertijd het aantal vacatures alleen maar toegenomen. De ratio werkaanbod-werkzoekenden steeg voor Limburg in 2021 naar 1,64. In juni 2022 steeg dit verder door naar 2, wat dus wilt zeggen dat voor elke werkzoekende er twee vacatures te zijn. Dit zorgt er ook voor dat de indicator Talent zeer goed scoort na een dipje in 2020. Voor wat betreft het opkomend talent, zien we dat zowel het aantal hogeschool- en universiteitsstudenten, als het aantal BSO- en TSO-leerlingen in harde richtingen en ASO-leerlingen in STEM-richtingen, is gestegen in schooljaar 2020-2021. De stijging is wel minder groot in Limburg dan in de rest van Vlaanderen.
Concluderen?
“Na een dip in het coronajaar 2020 zien we voor 2021 opnieuw een stijging voor twee van de drie indicatoren, maar de voorlopige gegevens en de vooruitzichten die we hebben over 2022 en 2023, beloven opnieuw weinig goeds”, aldus Karin Van De Velde, voorzitter van Voka Limburg. “De oorlog in Oekraïne en de indirecte effecten die deze met zich meebrengt voor de Vlaamse en Limburgse economie hebben een grote impact. Om deze crisis te overwinnen, en eveneens de uitdagingen uit het verleden aan te pakken, zullen halfslachtige beleidsbeslissingen niet volstaan. Moedige en langetermijnbeslissingen zijn nodig om het beter te doen. Als we het tij willen keren in de tweede helft van 2022 zijn structurele maatregelen noodzakelijk.”
