De Coene Streuvels

Firma De Coene was meer dan alleen maar een wereldbefaamde meubelmaker

KORTRIJK - Het is weinig of zelfs helemaal niet bekend, maar de Kortrijkse meubelfabriek De Coene - in het interbellum van vorige eeuw een bedrijf met een wereldreputatie -  was meer dan alleen maar meubels. De Coene herbergde ook een uitgeverij die op zijn beurt erg verdienstelijk bleek. Seppe De Coene mag tot op vandaag beschouwd worden als één van de beste en meest visionaire ondernemers die West-Vlaanderen ooit heeft voortgebracht. Zijn wereldbedrijf ging na WO II over de kop, nadat de zaakvoerder beschuldigd werd van vermeende collaboratie, iets wat hij zelf tot op de laatste dag van zijn leven heeft ontkend.   

Een van de creatieve aspecten van de firma De Coene was hun eigen uitgeverij, luisterend naar de naam De Eikelaar/Le Glandifer. Achter De Eikelaar ging een aantal creatieve namen schuil. Naast Jozef De Coene zelf, ging het om zijn schoonbroer Arthur Deleu, de kunstschilder Albert Saverys en de wel bekende West-Vlaamse schrijver uit de vorige eeuw Stijn Streuvels. Een en ander werd aan het licht gebracht op de recente herdenkingen over Streuvels.

De uitgeverij was in de jaren twintig en dertig actief. Ze was op de zolderverdieping van de firma De Coene gevestigd. Op de eerste dag van WO II, op vrijdag 10 mei 1940, werd de firma De Coene – gelegen aan de Pottelberg in Kortrijk – gebombardeerd en werd ook de uitgeverij vernietigd.

Uit diepgaand onderzoek blijkt dat schrijver Frans De Vleeschouwer in de jaren dertig bij De Coene publiceerde over kunstschilders. Hij heeft onder andere in 1938 een boek over de kunstschilder Arthur Deleu uitgebracht. Op het eind van de jaren dertig werkte hij ook aan een uitgave over de kunstschilder Jozef De Coene. Maar dit manuscript werd niet voltooid en werd, omwille van het uitbreken van de oorlog, ook niet uitgegeven. Noël Hostens, verwoed archivaris van het hele De Coene-patrimonium, zegt te beschikken over een kopie van de voorlopige tekst.

Veelheid van producties

Uit onderzoek blijkt dat ook de bekende West-Vlaamse Vlaamse schrijver Stijn Streuvels van nabij betrokken werd bij de publicaties van de eigen uitgeverij van De Coene. Wat zijn precieze rol is geweest, is nog voorwerp van onderzoek. De uitgeverij van De Coene bracht onder andere ook een tiental publicaties, tussen 1926 en 1932, over de productie van de firma De Coene uit. Deze publicaties zijn iets ruimer opgevat dan de catalogi.

In deze publicaties zijn realisaties van de firma De Coene vanaf hun beginperiode 1900 en tot circa 1932 opgenomen. Maar de veelheid aan producties van de firma De Coene was veel groter dan wat in de publicaties werd afgedrukt. In deze periode, 1900 tot en met 1932, beschikte de firma De Coene naar schatting over circa 1.000 zwart-wit foto’s van hun realisaties. Zowat tien procent hiervan, circa 100 zwart-wit foto’s, werden in een tiental publicaties van De Eikelaar/Le Glandifer afgedrukt. Wat met het gros van de andere foto’s is gebeurd, is voorlopig een vraagteken. Noël Hostens zoekt er nog altijd naar.

foto: Seppe De Coene en Stijn Streuvels