In september lanceerde Port of Antwerp een oproep voor ‘symbioseprojecten’ in de haven: samenwerkingen tussen bedrijven waarbij het afval van de ene kan dienen als grondstof voor de andere. Twee projecten wonnen een ondersteuningstraject ter waarde van 50.000 euro.
De eerste winnaar is het eerder aangekondigde Dockwater-project: een nieuwe fabriek die water uit de dokken ontzilt en omzet naar hoogwaardig proceswater voor chemiebedrijven. De tweede is een nieuwe samenwerking tussen Indaver en Marlux-Stradus voor betonklinkers uit secundaire grondstoffen.
Van verbrand huisvuil naar klinkers
“Op onze site in Doel verbranden we jaarlijks zo’n 450.000 ton niet-recycleerbaar afval”, zegt Wim Ooms van Indaver. “Daarbij blijft ongeveer 90.000 ton bodemas over. Hieruit sorteren we de waardevolle metalen, zoals aluminium maar ook goud en zilver. Er blijft ook zo’n 30.000 ton aan minerale stoffen over. Op dit moment gaan die naar laagwaardige toepassingen zoals onderfunderingen, maar we zoeken al langer naar een betere verwerking.”
Daarvoor zette Indaver een samenwerking op met Marlux-Stradus, producent van tegels, boordstenen en andere producten uit beton. De 30.000 ton granulaat van Indaver wil het bedrijf in zijn fabriek in Zolder omzetten naar betonklinkers. Die zullen gedeeltelijk uit het granulaat en gedeeltelijk uit nieuwe grondstoffen bestaan.
“Ons vooronderzoek was alvast zeer positief”, zegt Marcel Leijtens van Marlux. “We kunnen klinkers produceren die voor de helft uit secundaire grondstoffen bestaan. Met de steun van Port of Antwerp kunnen we nu het onderzoek verder uitwerken en de nodige certificaten aanvragen. We willen vanaf begin 2023 betonklinkers beginnen produceren. Hopelijk kunnen die gebruikt worden voor projecten in de haven, dan is de cirkel helemaal rond.”
Afvalwater voor chemische processen
Ook Dockwater werd geselecteerd voor een ondersteuningstraject. Eind 2020 kondigde de Amerikaanse investeringsmaatschappij Avaio aan een fabriek te willen bouwen op de terreinen van chemiebedrijf Covestro in de haven. In een ontziltingsinstallatie zal brak dokwater opgewaardeerd worden tot proceswater, waardoor industriebedrijven hiervoor niet langer drinkwater uit het Albertkanaal moeten gebruiken. Naast Covestro tekenden ook Evonik, Ashland, Indaver en Monumental Chemical al in op het project.
Intussen onderzoeken Dockwater en Aquafin hoe, naast water uit de dokken, ook afvalwater en gebruikt koelwater in de toekomstige fabriek verwerkt kan worden. Dankzij de installatie zouden deelnemende bedrijven hun drinkwaterverbruik met meer dan 95% kunnen verminderen.
50.000 euro lijkt kleingeld in een project dat hoogstwaarschijnlijk meer dan 100 miljoen euro zal kosten. Toch is de ondersteuning zeer welkom, zegt Pedro Blanco van Avaio. “We gaan hiermee verder onderzoeken hoeveel afvalwater we zullen kunnen verwerken en hoe we het transport zo efficiënt mogelijk kunnen regelen.”
De hydrologische studie over de impact op het waterpeil in de dokken bleek alvast positief, zegt Blanco. “Onze doelstelling is om in het eerste kwartaal van 2023 te starten met de bouw en de installatie eind 2024 in gebruik te nemen.”
Pioniers
Volgens havenschepen Annick De Ridder (N-VA) wil Antwerpen de groene haven van de toekomst worden. “Ik geloof niet dat we dat top-down kunnen opleggen. Het beleid kan faciliteren met projecten als deze, maar het initiatief moet van de bedrijven zelf komen. Daarom ben ik ook heel blij dat deze groepen opstaan om een pioniersrol op te nemen.”
