In de analyse van Voka wordt de pre-coronaperiode (maart 2018 tot en met februari 2020) vergeleken met de twee coronajaren nadien (maart 2020 tot en met februari 2022). “Dat doen we aan de hand van verschillende parameters, om zo een evaluatie te maken over wat corona heeft betekend voor het Limburgse ondernemerschap”, zegt huiseconoom Senne Poelmans van Voka Limburg. “Het leidt geen twijfel dat de crisis diepe wonden heeft geslagen. Maar de oorzaak ervan lag buiten de economie. De vraag blijft of corona het intrinsieke ondernemerschap heeft aangetast.” En dat blijkt meer dan goed mee te vallen.
Een eerste aanwijzing daarvoor is het gestegen aantal vacatures. “In de coronajaren lag het aantal uitgeschreven vacatures een derde hoger dan in de twee jaren voordien”, rekent Poelmans. “Meer nog: op dit moment ligt het aantal vacatures maar liefst 75 procent hoger dan op het moment net voor het uitbreken van de coronacrisis.” Tegelijkertijd is het aantal werkzoekenden in de coronajaren fors gedaald. Waar er midden 2020 welgeteld 97 vacatures waren voor 100 werkzoekenden, is dat nu 175 vacatures voor 100 werkzoekenden. De Limburgse ondernemers zijn duidelijk blijven investeren in mensen, maar de visvijver werd alleen maar kleiner.”
Eenzelfde aanwijzing geeft het aanhoudende recordantal startende ondernemingen en de (verre) export van de Limburgse bedrijven. “De export werd uiteraard rechtstreeks aangetast tijdens de eerste lockdown van 2020”, zegt Poelmans. “Maar daarna heeft zich een opmerkelijk herstel voorgedaan. In waarde van de goederen is de verre export zelfs hoger uitgekomen dan vóór corona.”
Oekraïne is ander paar mouwen
“Het mag duidelijk zijn: het ondernemerschap in Limburg is in de coronaperiode nog gegroeid”, besluit CEO Johann Leten. “Op alle vlakken hebben de Limburgse ondernemers – waar ze dat zelf in handen hadden – de Limburgse economie en welvaart nog gesteund. Maar de oorlog in Oekraïne is een ander paar mouwen. Behalve de krapte op de arbeidsmarkt, het hachelijke parcours om een vergunning te krijgen en de Brexit, komt er nu nog een pijnlijke stijging van de prijzen voor energie en grondstoffen bij. En dan spreken we nog niet van de vele bedrijven die hun export naar Rusland, Wit-Rusland en Oekraïne zien wegvallen.”
Sluiting Ford Genk
De voorspellende conjunctuurbarometer van Voka Limburg wijst nu al uit dat de Limburgse economie tegen het midden van 2022 zal terugvallen tot het niveau van 2015, het jaar na de sluiting van Ford Genk, en dat die daarna nog verder zal wegzakken. “En toen zat iedereen hier in zak en as, er moest een SALK-programma worden uitgedokterd om de Limburgse economie te stutten”, brengt Leten in herinnering. “De ondernemers hebben het nu niet meer in de hand. Ze hebben hun verantwoordelijkheid genomen, en zullen dat blijven doen. Maar nu is het aan de beleidsmakers.”
