Ondertitels, zo goed als dagelijks zien we ze op het scherm van onze smartphone, tablet, televisie of laptop. Hun belang mag niet onderschat worden. Op de werkplek, in de trein, in de rij of met een luide of slapende peuter op de achtergrond, video’s bekijken ligt doorgaans moeilijk, zeker als het geluid aan staat. Met de volumeknop op nul en ondertitels kom je al een heel eind om ongestoord je content te consumeren. Voor doven en slechthorenden zijn de ondertitels zelfs een absolute must om autonoom het gesprek/debat tijdens (live) uitzendingen te kunnen volgen. Toegankelijkheid van online content wordt dan ook aanbevolen door de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG 2.1). Ons land gaat nog een stap verder, en verankerde enkele WCAG-richtlijnen in de wet. Zo moeten publieke instellingen online video content (in uitgesteld relais) ondertitelen en zal die verplichting ook voor live-events en -streams wellicht snel volgen.
Klik
Wie deze (live) tekstuele ondersteuning in elkaar bokst? Dat moeten marsmannetjes zijn, toch? Neen, het zijn gepassioneerde mannen en vrouwen van vlees en bloed die er hun metier van gemaakt hebben om gesproken media toegankelijk te maken voor iedereen, in alle omstandigheden. Ook bij live events en-streams. Twee van deze eerder “mysterieuze” tekstridders zijn vertaler Veronique Denis en tolk Amaury De Meulder. Hun professionele wegen kruisten vorig jaar, ergens in mei. Omdat het tussen de twee klikte, beslisten ze professioneel samen te werken richting hun gedeelde toegankelijkheidsmissie. Eerst nog in los verband, sinds 19 november 2021 bundelen ze de krachten in de nieuwe vennootschap MAX Live Media Access.
“We helpen bedrijven en organisaties hun live events toegankelijk te maken in ondertitellanden België en Nederland”, vertelt Veronique. “Met live ondertiteling voor doven en slechthorenden (in dezelfde taal als de audio, bv. Nederlands-Nederlands) of vertaalde ondertiteling van live events voor tweetalige bedrijven en organisaties.” MAX Live Media Access werkt voor de event-en audiovisuele sector in de ruime betekenis van het woord. “Als bijvoorbeeld een medisch bedrijf voor een live webinar aanklopt bij een audiovisueel bedrijf, dan doen we de medisch georiënteerde ondertiteling”, zegt Veronique nog.
Semi-live events
Naast het live gedeelte servicet MAX Live Media Access ook semi-live events. “Dat klopt. ’s Ochtends wordt de live uitzending opgenomen die dan ’s avonds wordt uitgezonden. Intussentijd zorgen we ervoor dat de ondertiteling gebeurt”, zeggen de ondernemers. Snel en correct werken zijn key. “Ook bij semi-live events werken we alsof het een live uitzending is. Hiervoor zetten we AI gestuurde spraaktechnologie in die is afgestemd op het spraakprofiel van Veronique en mezelf. We spreken de spreker van het event na met een ingestudeerde ‘computerstem’, en vervolgens wordt de tekst uitgeschreven door de spraaktechnologie. Om eventuele fouten, door technologische imperfecties, te voorkomen worden de ondertitels nog nagelezen door een revisor. De hele flow gebeurt in een bijzonder snel tempo, per ondertitel gemiddeld 5 seconden”, zegt Amaury. Op termijn willen de jonge ondernemers uitgroeien tot een one-stop-shop expertisecentrum rond toegankelijkheid in ruime zin.
Talenten
Veronique en Amaury hebben de ambitie uit te groeien tot werkgever. “We willen een team uitbouwen, waarbij we taalprofessionals aan de slag kunnen houden. We merken dat er heel veel vertalers na het afstuderen de keuze hebben om als freelancer aan de slag te gaan of in ruil voor een vaste job in een andere sector te stoppen met het vertalen/tolken. Hierdoor haakt er veel talent af. Met MAX Live Media Access willen we die talenten warm maken voor een interessante en afwisselende uitdaging in vast dienstverband”, vertellen Amaury en Veronique. Het bedrijf onderhoudt in die zin goede contacten met de Universiteit Antwerpen.
Curriculum
Veronique is sinds 2015 actief als freelancer in de audiovisuele sector als freelance dubbingvertaler en ondertitelaar. Al van in het begin ligt haar focus op mediatoegankelijkheid: ze schrijft scripts voor audiodescriptie en ondertitelt voornamelijk voor doven en slechthorenden in Vlaanderen en Nederland. In de afgelopen jaren specialiseerde ze zich in live-ondertiteling met spraakherkenning en ondertitelde ze al heel wat virtuele vergaderingen, nieuwsuitzendingen (VTM Nieuws) en persconferenties van de Nationale Veiligheidsraad. Live-ondertiteling blijft een passie en ze zal dus elke kans grijpen om mee aan het ondertitelen te slaan.
Haar vennoot Amaury bouwde mee aan de toegankelijkheid van het volledige aanbod van VRT-programma’s door ze van heldere teletekstondertitels te voorzien. Extra journaals en live-uitzendingen zijn de hoogtepunten van zijn dag. Als live-ondertitelaar kan hij immers zijn achtergrond als simultaantolk combineren met de technologische en taalkundige uitdagingen van het ondertitelen. Intussen zoekt hij de rush van het livegebeuren ook op bij de collega’s van VTM Nieuws en brengen Veronique en hij met MAX Live Media Access de op tv bewezen voordelen en workflows van live-ondertiteling naar een B2B-context.
