De sector van de escape rooms is een jonge sector, met meer dan honderd kleine ondernemers. Er zijn in België rooms die tot de wereldtop behoren. Het is een sector zonder grote multinationals of ketens. Elke escape room eigenaar heeft de zaak opgestart vanuit passie en gedrevenheid. Het is bovendien een sector waar veel jobstudenten te werk gesteld worden. Alleen al bij De Gouden Kooi werken er een twintigtal. Het gevolg van de aanhoudende sluitingen is dat zij zijn hun bijverdienste kwijt zijn. Vaste medewerkers, die terugvallen op 70% van hun normale verloning, kijken uit naar een andere job uitkijken.
Er is weliswaar een overbruggingsrecht voor zelfstandigen. “Maar de voorwaarden zijn echter strenger geworden én bij de aangifte van de personenbelasting was er een koude douche als je zag wat daar van over bleef. Tijdens de tweede lockdown was de steun voor bedrijven bepaald op 5% van de omzet. Ik vermoed dat dit ook voor de huidige lockdown de regel zal worden. Maar dat volstaat zelfs niet om de vaste kosten te dekken. Bovendien is het enten van de steun op de omzet per definitie niet gelijkwaardig voor alle bedrijven. In sectoren waar gewerkt wordt met veel omzet maar lage marge, is 5% een veel substantiëler bedrag dan sectoren die werken met een lage omzet en relatief hoge marge. Escape rooms behoren tot deze laatste categorie. De omzet van De Gouden Kooi is laag, maar de marge relatief hoog. Op die manier zijn we in staat onze kosten te dragen en te blijven investeren en groeien”, legt Jan Gheyle uit.
Ofwel maken we samen impact op de besmettingscijfers, en sluiten we samen. Ofwel niet. Nu is de escape room sector alweer op slot, en werd vergeten waar de sleutel gelegd werd.
Jan Gheyle – de Gouden Kooi
De eerste lockdown in maart 2020 was hard, maar drie maanden later konden de escape rooms er weer met volle moed tegenaan gaan. Tot vier maanden later, in oktober 2020, de tweede lockdown er kwam. Recreatie, binnenactiviteiten, cultuur, horeca, … bleven op slot. Lockdown drie, in december 2021, viel de sluiting uit de lucht. Met een strakke lijn moesten alle binnenactiviteiten sluiten, met slechts een aantal uitzonderingen. “Het grondbeginsel om een pandemie aan te pakken is solidariteit. Daar lijkt vandaag niets van over te blijven. 98% van het leven gaat gewoon door. 2% van de bedrijven worden gemarginaliseerd en in een hoekje geduwd. En ik begrijp het niet”, zegt Jan Gheyle. “Je kan naar een voorstelling met 200 personen in één zaal. Je kan naar de cinema, ook met 200 personen, maar voor je in je zaal zit, moet je wel door een foyer met 2000 personen. We kunnen op café. Over de koppen lopen in IKEA. Naar de sauna. Op hotel. Dat lijkt allemaal geen probleem. Het leven gaat bijna zijn gewone gangetje. Maar niet voor de escape room eigenaars. Wat is er zo risicovol aan het opsluiten van een team tot 6 personen, voor een uur, afgeschermd van de rest van de wereld? Je komt niet in contact met 1000 andere personen in de foyer, je zit niet met 200 personen in een zaal, je zit niet met heel wat ‘vreemden’ op café of kruist geen 100 andere mensen in IKEA. Je zit met maximum zes personen in een afgeschermde ruimte. Personen die dan nog eens vaak gewoon je ‘bubbel’ zijn. Dat is al bijna hetzelfde als het afhuren van een sauna of hotelkamer. Of met zes aan één tafel in een café of restaurant.”
Jan Gheyle vraagt zich af wie hem kan uitleggen waarom escape rooms een risicovolle activiteit zouden zijn? Risicovoller dan heel wat andere activiteiten die gewoon doorlopen? “Ik ben niet blind voor de huidige stijgende cijfers. Maar het is duidelijk dat de solidariteit en de proportionaliteit ver zoek zijn als de escape rooms gesloten moeten blijven. Ofwel maken we samen impact op de besmettingscijfers, en sluiten we samen. Ofwel niet. Nu is de escape room sector alweer op slot, en werd vergeten waar de sleutel gelegd werd.”
