“Bioveiligheid gaat in se over infectiepreventie. Hoe kunnen we bepaalde ziektes voorkomen of tenminste het risico op infectie verkleinen? Met Biocheck.UGent willen we veehouders en dierenartsen hierbij helpen: hen inzicht geven in de huidige bioveiligheid van hun bedrijf zodat ze de juiste maatregelen kunnen nemen om op maat van hun bedrijf preventie te optimaliseren”, vertelt professor Jeroen Dewulf, mede-oprichter en gedelegeerd bestuurder van Biocheck.UGent.
“We ontwikkelden een risico gebaseerd meetsysteem om de bioveiligheid in varkens-, pluimvee- en rundveehouderijen in kaart te brengen. Aan de hand van vragenlijsten en een bijbehorend scoringssysteem kan een veehouder of adviseur identificeren waar de sterke en zwakke punten van zijn bedrijfsvoering zit en welke extra maatregelen nodig zijn om de verspreiding van ziektekiemen op het bedrijf te minimaliseren”, duidt Jeroen Dewulf.
Beter voor gezondheid van dier én mens
“Met deze start-up willen we mee bouwen aan een duurzame en gezonde veehouderij”, gaat Jeroen Dewulf gepassioneerd verder. “Want inzetten op preventie leidt niet alleen tot gezondere dieren. Het verbetert ook hun welzijn omdat hun immuunsysteem minder belast wordt.
Onderzoek toonde tevens aan dat een verbetering van de bioveiligheid leidt tot betere productie, en dus een hogere rendabiliteit van het bedrijf. Dieren moeten minder antibiotica innemen, wat de selectie van antibioticum resistente bacteriën verlaagt. Dit komt ons uiteindelijk allemaal ten goede. Kortom, het optimaliseren van de bioveiligheid verbetert niet alleen het dierenwelzijn, maar ook de gezondheid van dier én mens.
Van academische tool naar spin-off
Als hoogleraar Veterinaire Epidemiologie onderzoekt hij al 15 jaar bioveiligheid bij dieren. “In eerste instantie ontwikkelden we het meetsysteem dat aan de basis ligt van Biocheck.UGent om ons eigen onderzoek te ondersteunen en te kunnen uitbouwen. Er bestond toen gewoonweg geen systeem om risico’s te analyseren of scores toe te kennen aan de kwaliteit van bioveiligheid. Gaandeweg hebben we dit systeem verder geautomatiseerd en geperfectioneerd.”
“Tegelijk merkten we dat de vraag vanop het terrein zelf groter en groter werd. Dierenartsen en andere diergezondheidsadviseurs botsten natuurlijk op dezelfde grenzen als wij. Hoewel ze het belang van bioveiligheid meer en meer inzagen, waren er geen tools om hen te helpen de situatie in hun bedrijf in kaart te brengen of te verbeteren.”
“Ons traject is een kruisbestuiving tussen de academische wereld en de industrie.”
“Met de hulp van UGent-business developer Sven Arnouts zijn we uiteindelijk een tweetal jaar terug een traject gestart om deze academische tool, wat het in se was, toegankelijker te maken voor bedrijven. We hebben extra functionaliteiten en opleidingen uitgewerkt, zodat bedrijven resultaten makkelijk zelf kunnen interpreteren. Hiervoor kregen we ondersteuning vanuit het Industrieel OnderzoeksFonds, financiering vanuit de Vlaamse overheid specifiek voor toegepast onderzoek.”
“Doordat bedrijven al langer gebruik kunnen maken van het systeem – intussen wordt het gebruikt in meer dan 30.000 bedrijven over meer dan 70 landen – krijgen we niet alleen heel veel data binnen, maar ook veel input van bedrijven. Die data bieden ons als onderzoekers op onze beurt heel wat mogelijkheden en inzichten. Ons traject is er dus echt eentje van kruisbestuiving tussen de academische wereld en de industrie.”
Tegelijk bereidden Jeroen Dewulf en zijn team de oprichting van hun spin-off voor. “Preventie wordt om verschillende redenen steeds belangrijker voor veehouders én overheden. Ten eerste merken we dat epidemische ziektes steeds vaker terugkomen. Denk maar aan de vogelgriep, die sinds enkele jaren tijdens de winter telkens weer opduikt. Maar ook ziektes waar momenteel nog geen vaccins of medicatie voor bestaan, zoals de Afrikaanse varkenspest, waaien over naar onze contreien.”
“Daarnaast neemt ook de maatschappelijke druk om minder antibiotica te gebruiken toe. Veehouders moeten dus wel meer en meer inzetten op preventie van infectieziekten. En ook overheden zien vandaag het belang van ziektepreventie bij dieren in. Denk maar aan de Animal Health Law, die de Europese Commissie goedkeurde. Hierdoor worden nationale overheden gestimuleerd om de bioveiligheid in hun eigen land in kaart te brengen en te verbeteren.”
