KORTRIJK – 175 jaar geleden werd met de lijn Kortrijk-Rijsel de eerste grensoverschrijdende spoorweg in Europa geopend. Dat was destijds een wereldprimeur. Komend weekend wordt dat historische feit alvast aan Vlaamse zijde met de nodige luister herdacht. Aan Franse zijde en zelfs bij de Eurometropool en de SNCF is de belangstelling lauw tot onbestaande. Een treinverbinding is nochtans een belangrijk economisch, sociaal en cultureel gegeven.
De ingebruikname van de lijn Kortrijk-Rijsel was een gevolg van de tweede spoorwegwet van 1837, die aan aantal nieuwe verbindingen aan het oorspronkelijke net van de Belgische staatsspoorwegen toevoegde. De verbindingen met Frankrijk kregen daarbij prioriteit. Vanuit Rijsel werden twee lijnen gebouwd, één via Valenciennes naar Mons, een tweede via Roubaix en Tourcoing naar Kortrijk en Gent. Die laatste lijn was het eerste klaar.
Het traject Gent- Deinze werd geopend op 25 augustus 1838. Op 22 september 1838 het gedeelte Deinze-Kortrijk. Kortrijk-Moeskroen kwam er op 24 oktober 1842 en Moeskroen-Rijsel op 6 november 1842. Na een reeks tests werd de lijn vanaf 1843 effectief voor het vervoer van goederen en passagiers in gebruik genomen. Deze eerste grensoverschrijdende treinverbinding verbond ook de havens van Gent en Oostende met de industriesteden in Noord-Frankrijk, zoals Tourcoing en Roubaix.
Trein der traagheid
Dit belangrijke feit in de Europese spoorweggeschiedenis wordt zaterdag herdacht met een feestelijke treinrit van Kortrijk naar Lille-Flandres, een kort bezoek in aan Rijsel en terug naar Kortrijk met de fanfare op kop. De organisatie en de aanzet is in handen van VTB Kultuur en de stad Kortrijk. De deelnemers zullen, met dank aan de erfgoedorganisatie VVIA en Adriaan Linters, een folder ontvangen waarin de geschiedenis wordt beschreven.
De trein Kortrijk- Rijsel wordt wel eens ‘de trein der traagheid’ genoemd. Het is alvast geen TGV en vanuit economisch standpunt mag men gewagen van een gemiste kans. In de jaren negentig al, met de opening van het internationale treinstation Euralille, werd in Zuid West-Vlaanderen de wens uitgedrukt om ultra-snelle verbindingen te realiseren. Het is al die tijd dode letter gebleven. De reistijd, over een relatief korte afstand, bedraagt 37 minuten. De eerste trein vertrekt om 6u13 en de laatste trein om 21u13. In totaal rijden er 17 treinen per dag.
