Elk jaar sterven tienduizenden mensen aan hondsdolheid en gele koorts. Er zijn wel vaccins maar diverse nadelen staan een efficiënte verspreiding in de weg, onder meer omdat gekoeld vervoerd en bewaard moeten worden. Het consortium RABYD-VAX, met de KU Leuven als voortrekker, is gestart met de ontwikkeling van een vaccin dat goedkoop, gemakkelijk te produceren en niet temperatuurgevoelig is. Het beschermt tegen zowel hondsdolheid als gele koorts.
Hondsdolheid, vooral overgedragen via hondenbeten, is een van de dodelijkste ziekten op aarde, met een sterftegraad van bijna honderd procent en jaarlijks 59.000 slachtoffers. “De meeste patiënten leven op het platteland in Afrika en Azië”, zegt RABYD-VAX–coördinator Johan Neyts, hoogleraar aan het Laboratorium voor Virologie van de KU Leuven. “Meer dan de helft van de slachtoffers zijn kinderen. Veel mensen zijn niet gevaccineerd omdat de vaccins erg duur zijn en omdat ze altijd aan een lage temperatuur vervoerd en bewaard moeten worden.
De vaccinatie tegen gele koorts, een ziekte die elk jaar 30.000 slachtoffers maakt, verloopt al even problematisch. Het virus, dat verspreid wordt door muggen, kan een levensbedreigende infectie veroorzaken. “De achterhaalde productiemethode levert niet genoeg dosissen op. Er is een reële dreiging dat grote uitbraken van gele koorts oncontroleerbaar worden. De epidemie die vorig jaar Angola en Congo heeft getroffen, is daar een voorbeeld van. De Wereldgezondheidsorganisatie had toen de volledige noodvoorraad nodig om de zes miljoen inwoners van de Angolese hoofdstad Luanda te vaccineren. Een zorgwekkende situatie, zeker gezien de recente uitbraak van gele koorts in Brazilië.”
Daarom is het consortium RABYD-VAX gestart met de ontwikkeling van een vaccin dat beschermt tegen beide ziektes. “Het nieuwe vaccin kan opgenomen worden in het basisvaccinatieprogramma voor kinderen. Het zal efficiënt, veilig, goedkoop, gemakkelijk te produceren en niet temperatuurgevoelig zijn. Er zal zelfs geen naald nodig zijn om het toe te dienen.”
Om hun doel te bereiken zullen de onderzoekers de nieuwe technologie gebruiken die aan de KU Leuven is ontwikkeld. Het consortium heeft een beurs van 4,1 miljoen euro gekregen uit het Europees programma Horizon 2020 voor Onderzoek en Innovatie.